CHOROBY UMYSŁOWE I NERWOWE
Zaburzenia psychiczne i nerwowe odgrywają dużą rolę w patogenezie pewnych przypadłości ginekologicznych, przede wszystkim czynnościowych. Wbrew dawniejszym zapatrywaniom niektóre objawy chorobowe w obrębie kobiecych części rodnych (przeczulica macicy, jajników i więzadeł krzyżowo- macicznych), a także wyraźne jednostki kliniczne, jak np. pochwica, oziębłość płciowa, pewne typy bolesnego miesiączkowania i zaburzeń miesiączkowych, uplawy, świąd itd. uważane są dziś w ginekologii za stany chorobowe, mogące pozostawać w związku z jednorazowymi lub wielokrotnie się powtarzającymi urazami psychicznymi. Niezależnie od konfliktów etycznych i wstrząsów psychicznych decydujące znaczenie mają wielokrotnie procesy asocjacyjne, a więc odruchy warunkowe, pochodzenia psychicznego. Zmiany anatomiczne w kobiecych gruczołach płciowych trafiają się również w następstwie ciężkich urazów psychicznych, są one jednak znacznie rzadsze i dotyczą głównie pęcherzyków Graafa.
Dawniejsze sądy o wpływie chorób kobiecych na powstanie histerii lub neurastenii mają dziś już znaczenie tylko historyczne. Schorzenia żeńskich narządów rodnych mogą wprawdzie przyczynić się niekiedy do ujawnienia się utajonej dotąd histerii, nigdy jednak nie mogą jej wywołać.