Fenomenologiczne aspekty zgwałceń

– 1. Przez „aspekty fenomenologiczne” rozumie się te objawy i cechy przestępczości, które odzwierciedlają się w sposobie zachowania sprawcy, w stanie jego psychiki w chwili czynu, w okolicznościach czasowych, miejscowych i sytuacjach związanych z przestępstwem. Oczywiście te objawy znamionujące zjawisko mają swe odbicie także w omawianych już wskaźnikach wieku, płci, wykształcenia itp.

– 2. Badania różnych autorów doprowadziły do stwierdzenia, że liczna grupa sprawców zgwałceń działa w stanie nietrzeźwym. Dane ogólne wykazują, że odsetek sprawców zgwałceń będących w stanie nietrzeźwym w momencie gwałtu wynosił w 1970 r. ok. 54%, w 1971 r. ok. 52%, co jest odsetkiem wysokim. Z badań szczegółowych wynika, że odsetek ten jest jeszcze wyższy: 75% (Młynarczyk, 1969), 69% (Bereżnicki, 1965), 58,8% (Leszczyński). Podobnie wysokie odsetki osobników pijanych podają źródła zagraniczne (ok. 70% w stanie nietrzeźwym). Według Rascha (1965) – 44% sprawców zgwałceń wśród młodocianych działa w stanie nietrzeźwym. Źródła NRD podają, że wśród gwałcicieli 59,9% działa w stanie odurzenia alkoholowego. Tym tłumaczy się fakt, że większość zgwałceń jest popełnionych w soboty, niedziele (w NRD 33% w niedzielę Gewalt und Sexualkrimindlitdt).

– 3. Okoliczności czasu i miejsca popełnienia przestępstwa mogą być różnie tłumaczone. Dane na temat miejsca zgwałceń są szczupłe i rozbieżne. Proporcje między zgwałceniami popełnionymi w mieszkaniach zamkniętych i na obszarach wolnych (las, pole, park itp.) są zależne nie tylko od pory roku, ale także od charakteru i form, jakie zjawisko przybiera. Gwałty zbiorowe, których dopuszczają się bandy młodocianych, przeważnie są popełniane w lokalach zamkniętych. Bereżnicki (1965) stwierdza na podstawie badań, obejmujących zresztą mały krąg ludzi, że 26% zgwałceń popełniono w lesie, 13% w parkach, a tylko 3% w lokalach zamkniętych.