Cecha dziecięcych macic
Cechą dziecięcych macic (uterus infantilis) jest, jak już wspominano, długa i wąska szyjka a mało rozwinięty trzon. W myśl dzisiejszych zapatrywań zwężenie kanału szyjki nie ma samo przez się większego znaczenia patognomonicznego dla niepłodności kobiecej. Jest ono raczej przejawem ogólnego niedorozwoju narządu rodnego – a więc i jajników – będącego istotną przyczyną braku potomstwa. I chociaż nikt nie zaprzecza częstym przypadkom zajścia w ciążę po rozszerzeniu kanału szyjki, korzystne wyniki leczenia tym sposobem trzeba raczej przypisać okoliczności, że przy zgłębnikowaniu i rozszerzaniu szyjki usunięty zostaje czop śluzu, który może przeszkadzać wniknięciu plemników do macicy, jeśli jest zbyt gęsty i twardy. Z tych względów, mimo zmiany zapatrywań na etiologiczne znaczenie zwężenia kanału szyjki, mechaniczne rozszerzenie jej kanału stosowane jest nadal jako środek leczący kobiecą niepłodność.
Pewną rolę w etiologii niepłodności odgrywają również zmiany w położeniu macicy, zwłaszcza jej patologiczne przodozgięcie, które jest zjawiskiem towarzyszącym często niedokształceniu części płciowych kobiety. Nadmierne przodozgięcie macicy może być jednak wadą nabytą, następstwem spraw zapalnych w obrębie omacicza, trudno zatem przypisywać mu decydujące znaczenie w etio- logii kobiecej niepłodności, której powody mogą być raczej w powikłaniach towarzyszących procesowi . zapalnemu. Przypisywanie niepłodności tyłozgięciu macicy – przy braku jakichkolwiek innych zmian anatomicznych części rodnych – nie zawsze jest słuszne, chociaż powinno być wzięte pod uwagę, gdyż, jak wskazują doświadczenia, doprowadzenie macicy do prawidłowego położenia decyduje nieraz o zajściu w ciążę. Z drugiej strony liczne przykłady poronień przy tyłozgiętej macicy są dostatecznym dowodem, że zmiana ta zajściu w ciążę nie przeszkadza że w tych przypadkach muszą odgrywać rolę bliżej nieokreślone powody, najprawdopodobniej przerost błony śluzowej trzonu lub utrudnienie dostępu plemnikom wobec zwrócenia ujścia zewnętrznego do przodu. Inne zmiany położenia macicy nie mają w etiologii niepłodności kobiecej większego znaczenia.
